ധർമ്മരാജവിഭോ

രാഗം: 

കാമോദരി

താളം: 

ചെമ്പട 8 മാത്ര

ആട്ടക്കഥ: 

സന്താനഗോപാലം

കഥാപാത്രങ്ങൾ: 

അര്‍ജ്ജുനന്‍

നിശമ്യ ഭൂദേവഗിരം സ പാണ്ഡവ-

സ്തമുത്തരം കിഞ്ചന നോക്തവാനസൗ

കൃതാന്തഗേഹം സമവാപ്യ ച ക്ഷണാത്‌ 

രുഷാരുണാക്ഷസ്തമുവാച ഭാസ്കരീം!!

പദം:

ധർമ്മരാജവിഭോ!ഭവൽപദസരസീരുഹയുഗളം ധർമ്മജാനുജനേഷ വന്ദേ

ധർമ്മമോ പിതൃനാഥവഞ്ചന കർമ്മമെന്നൊടുചെയ്തതു നീ ബത

അർത്ഥം: 

നിശമ്യ ഭൂദേവഗിരം:

ബ്രാഹ്മണന്റെ വാക്കുകൾക്ക്‌ അർജ്ജുനൻ മറുപടിയൊന്നും പറഞ്ഞില്ല. നേരെ യമപുരിയിൽ ചെന്ന് കോപം കൊണ്ട്‌ കലങ്ങിയ കണ്ണുകളോട്‌ ധർമ്മരാജാവിനോട്‌ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു.

പദം:-ധർമ്മരാജാ, പ്രഭോ, ധർമ്മപുത്രന്റെ അനുജനായ ഞാനിതാ ഭവാന്റെ പാദത്താമരകളെ വന്ദിക്കുന്നേൻ. പിതൃനാഥാ, കഷ്ടം! അങ്ങ് എന്നോട് ഈ വഞ്ചനചെയ്തത് ധർമ്മമാണോ?

അരങ്ങുസവിശേഷതകൾ: 

യമധർമ്മന്റെ വീരഭാവത്തിലുള്ള തിരനോട്ടം-

തിരനോട്ടശേഷം വീണ്ടും തിരനീക്കുമ്പോൾ ഇടത്തുഭാഗത്തുകൂടി ഓടിക്കൊണ്ട് പ്രവേശിക്കുന്ന അർജ്ജുനൻ ‘അഡ്ഡിഡ്ഡിക്കിട’ചവുട്ടി നില്ക്കുന്നതോടെ വലതുവശത്തായി പീഠത്തിലിരിക്കുന്ന ധർമ്മരാജാവിനെ കണ്ട്, കെട്ടിച്ചാടി കുമ്പിടുന്നു. ധർമ്മരാജാവ് അനുഗ്രഹിക്കുന്നു.

അർജ്ജുനൻ:’പ്രഭോ, ഞാൻ പറയുന്നത് വഴിപോലെ കേട്ടാലും’

നാലാമിരട്ടിയെടുത്ത് കലാശിച്ചിട്ട് അർജ്ജുനൻ പദാഭിനയം ആരംഭിക്കുന്നു.