രംഗം 8 കൈകസിയുടെ പ്രസവം

വിശ്രവസ്സാം മുനി തന്റെ

രാഗം: 

കാനക്കുറുഞി

താളം: 

ചെമ്പട

ആട്ടക്കഥ: 

രാവണോത്ഭവം

കഥാപാത്രങ്ങൾ: 

വൃദ്ധ

സാ കൈകസീ വിശ്രവസൈവമുക്താ

ലോകൈകവിഖ്യാതമഹീനജാതം

സുധാംശുബിംബോപമചാരുവക്ത്രാ

ദധാര ഗർഭം സുമഹത്പ്രതാപം

വിശ്രവസ്സാം മുനി തന്റെ പത്നിയാം കൈകസീ

വിശ്രുതമാം ദൗഹൃദത്തെ പ്രാപിച്ചതുകാലം

ഗർഭചിഹ്നങ്ങളോരോന്നേ ഉല്പലാക്ഷിതന്റെ

നല്പൂമേനിതന്നിൽ വന്നിങ്ങുത്ഭവിച്ചു ബലാൽ;

അർഭകൻ മേവുമുദരമല്പേതരം പൊങ്ങി,

തൽപ്രതാപം കൊണ്ടവളും ശിൽപ്പമായ് വിളങ്ങി;

ദേഹവും മെലിഞ്ഞു പാരം മോഹവും കുറഞ്ഞു

ദാഹവും വളർന്നു മെല്ലെ താപവും കലർന്നു.

അരങ്ങുസവിശേഷതകൾ: 

ശ്ലോകാനന്തരം തിരശ്ശീല പകുതി താഴ്ത്തിപ്പിടിച്ച് കൈകസി രംഗത്തിന്റെ നടുവിൽ പീഠത്തിൽ ഇരുന്നുകൊണ്ടും ദാസി (വൃദ്ധ) അടുത്തു നിന്നു കൊണ്ടും പദം ആടുന്നു.